یکی از مراجعات شایع به کلینیک های زخم، زخم های سیاه رگی هستند. شیوع بیماریهای سیاه رگی در کشورهای غربی تا 60 درصد برآورد شده است. از علائم یا عوارض مهم این بیماری ها زخم در محل ابتلا است.  آمار دقیقی از این نوع زخم در کشورمان وجود ندارد ولی همینقدر می توانم بگویم که یکی از مراجعات رایج کلینیک ما که حداقل یک تا دو مورد در هفته را شامل می شود مربوط به این نوع زخم ها است. زخم هائی که بیماران مدتها به آن مبتلا بوده اند و به خاطر آن ناتوانی های زیادی را تحمل نموده اند علیرغم اینکه مراجعات مکرری به انواع مراکز درمانی داشته اند.

زخم سیاه رگی، زخمی با بهبود کند اغلب در ساق پا است که به علت ضعف برگشت خون به سمت قلب در اندام ایجاد می شود. این زخمها بعضا ناتوانی زیادی ایجاد می کنند.

علت زخم سیاه رگی چیست؟

زخم های سیاه رگی وقتی اتفاق می افتند که روی پوست پا بخصوص در دوروبر قوزک پا خراش یا آسیبی ایجاد شده باشد.سیاه رگ های پا به دلیل نارسائی دریچه های داخل آن درست کار نمی کنند و نمی توانند به خوبی خون را به سمت قلب برگردانند، در نتیجه خون در محل جمع می شود و فشار در انتهای اندام بالا می رود و این امر باعث سخت تر شدن بهبود زخم (حتی زخم های کوچک) می شود. علاوه بر آن ممکن است عفونت نیز بتدریج به زخم اضافه شده، فرایند ترمیم را بیشتر مختل نماید.

چه کسانی به زخم های سیاه رگی مبتلا می شوند؟

این بیماری در خانم ها بیشتر دیده می شود. افرادی بیشتر شانس ابتلا به این نوع زخم ها را دارند که:

• سابقه قبلی زخم در ساق پا داشته باش ند.
• واریس داشته باشند.
• سیگاری باشند.
• چاق باشند.
• قبلا مشکلات سیاهرگی مانند لخته های خون، یا التهاب سیاه رگی(فلبیت)، تورم دردناک سیاه رگ ها داشته اند.

علائم:

یک زخم سیاهرگی اغلب با خارش یا سوزش همراه است و اطراف پا ممکن است متورم باشد. نشانه های دیگر می تواند موارد زیر را شامل شود:

• یک راش (تغییر رنگ پوست) یا پوست خشک
• تغییر رنگ به قهوه ای
• خروج مایع با بوی بد اززخم

همچنین زخم ممکن است عفونی شود در این صورت موارد زیر دیده می شود:

• قرمزی و تورم پوست دور زخم
• بدتر شدن درد
• تب
• وجود چرک

تشخیص:

• اگر زخمی داشتید که بهبود نمی یابد بایستی به عفونت شک کرده به پزشک مراجعه نمائید. معمولا همه آنچه که اتفاق می افتد معاینه سریع زخم و پوست اطراف آن است برای اینکه معلوم شود آیا شما زخم سیاه رگی دارید یا نه. پزشک از شما در مورد سابقه بیماری های زمینه ای مانند دیابت یا تصلب شرائین خواهد پرسید.
• در بعضی مواقع دکتر شما ممکن است بعضی عکس ها و آزمایشات را درخواست کند. برای اینکه سیاهرگ ها و نواحی دور زخم را بررسی کند.
• بعضا یک زخم می تواند مشکلات دیگری مثل عفونت های جدی پوست و استخوان ایجاد کند و در موارد نادر می تواند منجر به سرطان پوست شود.

درمان:

• رایج ترین درمان، بانداژ یا جوراب های فشاری است. این کارفشار جریان خون را در پای شما بهتر کرده توان ترمیم زخم را افزایش می دهد.
• به شما توصیه خواهد شد که هر از چندگاه پاهایتان را مدتی بالا تر از سطح قلبتان قرار دهید، ترجیحا نیم ساعت 3 یا 4 بار در روز.
• ممکن است برای درمان عفونت احتمالی به شما آنتی بیوتیک تجویز گردد. در این صورت حتما دوره درمان را کامل کنید.
• در صورت انجام پانسمان و بانداژ آن را تمیز نگاه داشته در زمان مقرر برای تعویض آن مراجعه نمائید.
• در بعضی موارد ممکن است پزشک شما برای بهبود و اصلاح جریان خون جراحی را توصیه نماید. این امر می تواند ضمن کمک به تسریع ترمیم زخم از بروز زخم های بعدی جلوگیری نماید.
• اغلب زخم ها در عرض 3 تا 4 ماه بهبود می یابند، با این حال در بعضی موارد می تواند طولانی تر شود.

پیشگیری:

راه های مختلفی برای پیشگیری از زخم های سیاهرگی از طریق تغییر در شیوه زندگی، رژیم غذائی یا مصرف داروها وجود دارد. شما باید:

• سیگار را ترک کنید.
• وزن خود را کاهش دهید.
• بیماری های مزمن خود مانند پرفشاری خون و دیابت را کنترل کنید.
• برای جلوگیری از لخته بستن خون با نظر پزشک آسپرین مصرف کنید.
• مقدار نمک را در رژیم غذائی خود کاهش دهید.
• به طور منظم ورزش کنید.
• از جوراب های فشاری استفاده کنید.
• هر وقت که امکان داشتید پاهایتان را بالا بگیرید.